Kurdish

پاش ڕۆژانێک لە تێڕامان چڕ و خۆدزینەوە، دوێنێ نانسی پیلۆسی سەرۆکی ئەنجومەنی نوێنەرانی ئەمریکا بە جێتێکی هێزی ئاسمانی ئەمریکا لە شاری (تایپێ)ـی پایتەختی تایوان نیشتەوە. ئەم وروژاندنە سەرشێت و کۆنەپەرستانەیە بەرانبەر بە چین لەلایەن ئمپریالیزمی ئەمریکاوە هەڕەشەی ناسەقامگیرکردنی تەواوی ناوچەی هیند-پاسیفیک دەکات.

ئەم وتارە گرنگەی هەڤاڵان (تێد گرانت) و( فێرناندۆ دوئالیساندرۆ) بڵاو دەکەینەو، کە لە کاتی دەستگیرکردنی ئۆجەلان سەرۆک و بەڕێوەبەری پەکەکە لە ساڵی ١٩٩٩ نووسیویانە، چونکە هێشتا پەیوەستە بە سەردەم و بەتایبەتی لەدوای ئەو گۆڕانکارییەگەلەی کە بەسەر ناوچەکەدا هاتووە کە دیدەی ئەو دوو هەڤاڵەی سەلماند.

ئەم وتارە کە هەڤاڵ (حەمید عەلی‌زادە) نووسیوێتی باسی ئەو ڕووداوەگەلە دەکات کە دوای ڕیفراندۆمەکەی ٢٠١٧ـــی کوردستان ڕوویان دا، و ئاماژە بەوە دەکات کە هەموو هێزەکان نەوەک تەنها ئێران و حەشدی شەعبی وەکوو هەندێک کەس دەڵێن، کۆبوونەوە لەسەر کورد. و چۆن کورد دەچەوسێنرانەوە و گاڵتەیان پێ دەکرا لەلاین زلهێزەکانەوە لەکاتی جەنگدا و دوای هەر بەسادەیی فڕیدەدران. هەڤاڵ حەمید ڕوونیدەکاتەوە کا تاکە هاوڕێی کورد کرێکاران و کەساسانی وڵاتەگەلەی دراوسێن، کە بۆ خۆیان دوژمنی چینە دەسەڵاتدارەکانی خۆیانن.

حکوومەتی سوێد لە تاقیکردنەوەی قبووڵبوون لە ناتۆ سەرکەوتووبوو لەڕێی بەڵێندانەکەی بە یارمەتیدانی ئیمپریالیزمی تورکیا تا خەباتی کورد بگەوزێنێت لە خوێندا.

٢٠٢٢ (#IMU22) لە ٢٣ تا ٢٦ تەمووز. لەهەر شوێنێک بیت، تۆش دەتوانیت ئامادە بیت. یان بەسەر هێڵ یاخود لە دانەیەک لەو هەموو خولی سەیرکردنانەی پیلانیان بۆ دانراوە لە هەموو کیشوەرەکاندا. هەر لە ئێستاوە، ١٠٠٠ کەس لە ٩١ وڵات خۆیان تۆمارکردووە تاوەکوو ئامادە بن. ئێستا ئێمە بەشانازییەوە کۆتا خشتەی کات ولیستی وتەبێژان ڕادەگەیەنین. هەر ئێستا خۆت تۆمار بکە ووەرە لەگەڵمان بۆ شەڕ لەپێناوی شۆڕشدا!

خۆپێشاندانەکان لە پارێزگای خووزستانی ئێران لە زیادبووندان، ئەمەش دوای هەفتەیەک لە داڕمانی تاوەرەکانی میترۆپۆلی ١٠ و ١١ نهۆمی شاری ئابادان و کوژران و برینداربوونی ١٠٠ کەس. دوای دوودڵییەکی زۆر، ڕێژیمی ئێران ڕۆژی یەکشەممە داوای کرد ڕۆژی ماتەمینی نەتەوەیی بەڕێوە بچێت، بەڵام ڕێوڕەسمی ئابادانیش بە سەرۆکایەتی ئیمامی نوێژی هەینیی خۆجێی، لە لایەن خۆپیشاندەرانی توڕەوە پەک کەوت.

قەیرانێکی ئابووری کە تورکیای داگرتووە چینی دەسەڵاتداری ڕووەو قەیرانێکی سیاسی پاڵپێوەناوە. جیابوونەوەو دابەشبوونەکان لە نێو پارتی دادو گەشەپێدان (AKP)و هاوبەشە هەڵبژێردراوەکانیدا لە پارتی بزووتنەوەی نەتەوەپەرستی ڕاستڕەو (MHP) سەری هەڵداوە. ئەم ڕووداوانە مژدەبەخشی ئاڵوگۆڕن.

ئەمجارەیان ئالان ودز سەرنوسەری ماڵپەڕی "لە بەرگری مارکسیزمدا " زانیارییەکان دەربارەی بارودۆخی ئۆکراینا نوێ ئەکاتەوە. لەگەڵ داگیرکارییەکانی ڕوسیا گورزێک پڕوپاگەندە لە لایەن میدیاکانی ڕۆژئاواوە پەمپ ئەدرێت، کە لەگەڵ هاواری ڕۆژنامەکان دەربارەی مەترسی جەنگی جیهانی سێهەم بووەتە هۆکاری خوڵقاندنی هەلومەرجیکی هستریای بێئەدازەو ڕەها. لە کاتێکدا سەرکردە ئیمپریالیستییەکان بەردەوامن لە پیشاندانی دووڕوویی شەرمەزارانە لە سەرکۆنەکردنی پێشێلکردنەکانی پوتین بۆسەر "شکۆی نیشتمانیی ئۆکراینا"، هیچ شەرمیان لە ڕابردووی جەنگخوازیی خۆیان بە دوای بەرژەوەندییە تایبەتەکاندا نییە. پێویستە لەسەر مارکسیستەکان پەیامی گاڵتەجاڕانەی " نیشتمانپەروەریی" و " یەکێتی نیشتمانیی" لەو کاتانەی لەنێوخۆدا بەردەوامن

...

لە بەرەبەیانی ٢٠٢٢دا هاوارەکانی’ ساڵێکی نوێ‌ی بەختەوەریی’ زەنگێکی بۆش بوو بۆ زۆرینەی خەڵک، لەبەر ئەوەی زۆرینەی خەڵک هیچ دڵخۆش نین. لە ڕابروودا، لە ساتە سەختەکاندا، خەڵک لەنێو ئاییندا بۆ دڵنەوایی ئەگەڕان. بەڵام لە ئێستادا، کەنیسەکان چۆڵن و لە جێگەیدا خەڵکەکان مەیلیان بە پەنا بردن بۆ یانەو باڕەکانی گەڕەک، یان سینەماکان هەیە، کە لەمڕۆدا بووەتە شتێکی وەک ئەفیونێکی مۆدێرن بۆ خەڵک. بەلەبەرچاوگرتنی ئەوەی ژمارەیەکی زۆریان داخراون، هیچ شوێنێکیان نییە بۆ پشوودان جگە لە مانەوە بە دیار تەلەفزیۆنەکانەوە.

لە ڕۆژانی ڕابردوودا، شارو شارۆچکەکانی سەرتاپای مەغریب چەند بزووتنەوەی بەربڵاوی گەنجانی بەخۆیەوە دی کە تیایدا گەنجان و دەرچووانی زانکۆکان تیایدا بەشداربوون. وەک هەر بزووتنەوەیەکی جدی و ڕیشەداکوتراو سیمای بەشدارییەکی بەربڵاوی ژنانی بەخۆیەوە دی، کە ڕاوەستاوانە لە هێڵی پێشەنگی ناڕەزایەتییەکاندا بوون و ئاستێکی باڵای شۆڕشگێڕییان لەخۆنیشاندا. بزووتنەوەکە نەک تەنها لەبەر ڕەوابوونی داخوازییەکان، بەڵکو بەو هۆیەش کە جەماوەری خەڵک لە بارودۆخی وڵاتەکە یەکجار تووڕەن و بە دوای خاڵێکی بنەڕەتیدا ئەگەڕێن بەدەوریدا گرد ببنەوە، بە شەوق و سۆزەوە لە لایەن سەرجەم توێژە هەژارەکانی کۆمەڵگاوە پشتیوانی لێکرا.

کشانەوەی ئەمریکا لە ئەفغانستان بووەتە جێگای ڕیسوایی‌یەکی تەواوەتی بۆ ئیمپریالیزمی ئەمریکا. نەک تەنها ڕێژەی داڕمانی سەربازی و ئابوری خستە ڕوو بەڵکو لەهەمان کاتدا بارودۆخی ڕوولەسەری بێزاریی خەڵکیش لە ناوخۆی ئەمریکادا. لە کاتێکدا لە نێوخۆ وەڵام بە پێداویستیە سەرەتاییەکانی خەڵک نادرێنەوە، کرێکاران لە ئەمریکا بە تەواویی ناتەندروست و ماندوو بوون بە دەست سەرکێشییە سەربازییە کۆتایی نەهاتووەکانی چینی باڵا دەستەوە.

ئەم بابەتە هەفتەیەک پێش ئەوەی تالیبان دەست بەسەر کابولدا بگرێت بڵاوکراوەتەوە.

شەڕی درێژخایەنی ئەمریکا بە شەرمەزاری و شکستی ئیمپریالیزمی ئەمریکا کۆتایی هات. دوای بیست ساڵ لە داگیرکردنی ئەفغانستان، بەهێزترین ‌‌هێزی سوپا کە جیهان بە خۆیەوە ناسیبێتی بە تەواوی لەسەر دەستی ژمارەیەک چەتەی دەمارگیری ئایینی کاڵفامی سەرەتایی شکستی هێنا.

سەرمایەداری لە قووڵترین قەیرانەکانی مێژووی خۆیدایە. قەیرانێکی ئابوری، کۆمەڵایەتی و سیاسی‌یە، کە هەر ئێستا خۆی لە پشێوی سیاسی و چوونەسەری خەباتی چینایەتی لەسەرتاسەری جیهاندا نیشان ئەدات. لە کاتێکدا چینی دەسەڵاتدار هەوڵی ناشتنی مارکسیزم ئەدات، لە ڕاستیدا هیچ کات ئەوەندە لە چاو ئەمڕۆ پرسەکە پەیوەنددار نەبووە. لە بابەتەی نوێ‌کراوەی ئالان ودز گرنگی و ڕۆڵی مارکسیزم لەمڕۆدا ڕاڤە ئەکات.

چۆن زانین بەدەست ئەخەین؟ ئایا جیهانێکی ڕاستەقینە لەودیو هەستەکانمانەوە بوونی هەیە؟ ئەگەر بوونی هەیە، ئایا پەیوەندی ئێمە پێیەوە چی‌یە؟ لەم بەشداریکردنە تیۆرییانەدا، ئالان ودز سەرنوسەری (marxist.com) پارێزگاریکردن لە مەتریالیزم دژ بە ئادیالیزم (نمونەیی پەرستی) و ئۆبسکیونارلیست(ناڕوون و تاریک پەرستی)، پۆستمۆدێرنیستی خۆیی میللی(بەربڵاو) ی لە شکۆی ئەمڕۆی زانکۆدا بە هەند وەرئەگرێت.

لە کۆبوونەوەی کۆتایی مانگی جەنیوەری ئەندامانی ڕابەریی ڕەوتی مارکسیستی جیهانی، ئالان ودز (سەرنوسەریmarxist.com ) وێنایەکی گشتی ڕووداوە دراماتیکییەکانی سەر-هەڵدانەوەی سەرەتای ٢٠٢١ ی خستەڕوو. قەیرانی جیهانی سەرمایەداری ئەبێتە هۆکاری پەرتبوون، لەبەریەکهەڵوەشان و جەمسەرگیری چینایەتی وڵات دوای وڵات.

گەیشتووینەتە باڵاترین ساتەکان، بۆ ئەو ساتانەی ئەبێت بە توانا بین بۆ خۆبەختکردن لە پێناوی گەلەکەمان. چیتر لاوازی نا! چیتر نادڵنیایی نا! هەموو ژنان بەرەو چەکهەڵگرتن! هەموو ژنان بەرەو تێکۆشان! کۆشکەکانی ڤێرسای ئەبێت ڕابماڵرێن! ئەمانە پەیڤەکانی ناتالی لەیمڵ بەشدار لە کۆمۆنەی ١٨٧١ و ئەندامی یەکێتی ژنان بۆ پارێزگاری لە پاریس و هاوکاریکردنی برینداران (Union des Femmes pour la Defense de Paris et les Soins aux Blesses) بوون. 

سەرۆکی سەرکوتگەری هایتی کۆڤێنێڵ مۆیس ڕەدی ئەکاتەوە دەستبەرداری دەسەڵات بێت، لەکاتێکدا ئۆپۆزسیۆنی بۆررژوازیش بێتوانایە لە ناچارکردنیدا. جەماوەری هایتی پێویستە بە تەواوی خۆی لە ڕژێمی بۆگەنبووی بۆرژوازی دابڕێ و ئەنجومەنی هەڵبژێردراوانی شۆڕشگێڕ پێکبهێنێت.

لە کۆدەتایەکی ڕاماڵینی ڕێکخراودا دژ بە ئۆنگ سان سوو کیی (ASSK/Aung San Suu Kyi) ژەنەراڵەکانی میانمار خەونی ڕزگاربوونی میانماریان لە ژێر دەسەڵاتی ئەمریکا، کە لەوپەڕی مەرگی خۆیدا بوو، کۆتایی پێهێنا.

ئالان ودز سەرنوسەری ماڵپەڕی لە بەرگری مارکسیزمدا لە سپێدەی ٢٠٢١دا ئەڕوانێتە بارودۆخی ئاڵۆزاویی جیهان. سەرمایەداری لە قەیرانێکی قوڵدایە. لە کاتێکدا کەمینەیەکی ملیاردێر خۆیان دەوڵەمەند ئەکەن ڕێژەیەکی زۆری خەڵک لە نێوان پەتای ڤایرۆسی کۆرۆنا و هەژاردیدا گەمارۆ دراون. بەڵام مارکسیستەکان هەر گەشبینن. چینی کرێکار و گەنجان قۆڵی خۆیان لە ئامادەسازی بۆ شەڕەکانی داهاتوودا لێهەڵماڵیوە.