Ο βασιλιάς της Ολλανδίας κηρύσσει το τέλος του «κράτους πρόνοιας»

Διαβάστε ένα κατατοπιστικό άρθρο για τις σημαντικές πολιτικές εξελίξεις στην Ολλανδία από την μαρξιστική εφημερίδα "Vonk".

Πηγή: ολλανδική Μαρξιστική εφημερίδα Vonk (Netherlands), www.marxisten.nl
Μετάφραση: Άγγελος Σταμούλης

Την περασμένη εβδομάδα, ο νέος βασιλιάς της Ολλανδίας, Willem- Alexander, δήλωσε ότι το κράτος πρόνοιας έχει τελειώσει και ότι οι Κάτω Χώρες κινούνται προς την κατεύθυνση μιας «συμμετοχικής κοινωνίας». Αυτό αποτελεί αντανάκλαση της κρίσης του καπιταλισμού, όπου όλα τα κεκτημένα του παρελθόντος θα καταστρα-φούν αν δεν ανατραπεί το καπιταλιστικό σύστημα.

Την περασμένη Τρίτη, την Ημέρα του Πρίγκιπα ("Prinsjesdag"), όπου ο βασιλιάς παρουσιάζει τις γενικές γραμμές της κυβερνητικής πολιτικής για το ερχόμενο έτος σε κοινή συνεδρίαση της Βουλής και της Γερουσίας, ο Ολλανδός βασιλιάς Willem-Alexander ανακοίνωσε το τέλος της περιόδου του κράτους πρόνοιας, καθώς η ολλανδική κοινωνία μετατρέπεται σε μια "συμμετοχική κοινωνία των πολιτών", στην οποία οι πολίτες θα είναι πιο "ανεξάρτητοι από την κυβέρνηση" και πως θα πρέπει να αναζητούν βοήθεια, όποτε τη χρειάζονται, στις οικογένειες, σε φίλους και στους γείτονές τους.

Η ομιλία αυτή αντικατοπτρίζει ένα σημείο καμπής για τον ολλανδικό καπιταλισμό. Για χρόνια, η ολλανδική εργατική τάξη άκουγε ιστορίες κυρίως από αστούς πολιτικούς και τη λεγόμενη "κοινή γνώμη", ότι οι πολιτικές λιτότητας είναι απαραίτητες, σε περιόδους μάλιστα ασθενούς ανάπτυξης, προκειμένου να διατηρηθεί το κράτος πρόνοιας. Στην πραγματικότητα, η τάση αυτή υφίσταται ήδη από τη δεκαετία του 1980. Από τότε εισήχθησαν πολλοί περιορισμοί, όπως η αύξηση στα όρια συνταξιοδότησης από 65 σε 67, και η μετατροπή των δομών της δωρεάν δημόσιας υγείας σε ένα δημόσιο-ιδιωτικό σύστημα που χρόνο με το χρόνο γίνεται πιο ακριβό για τους χρήστες του.

Τώρα ήταν η πρώτη φορά που έγινε δημόσια αναφορά από το βασιλιά της χώρας, για λογαριασμό της κυβέρνησης του Mark Rutte (αρχηγός του φιλελεύθερου δημοκρατικού κόμματος της χώρας VVD) ότι το κράτος πρόνοιας ανήκει πλέον παρελθόν. Αυτό επιβε-βαιώνει τα όσα υποστήριζαν οι μαρξιστές εδώ και χρόνια: ο καπιταλισμός έχει περάσει σε μια εποχή παρακμής, στην οποία όλες οι κατακτήσεις του παρελθόντος θα θυσιαστούν, όχι για να επιτευχθεί η διατήρηση του κράτους πρόνοιας, αλλά για να μπορέσει η αστική τάξη να διατηρήσει την κυριαρχία της στην κοινωνία.

Πόλωση προς τα δεξιά κι αριστερά

Η δημοτικότητα του κυβερνητικού συνασπισμού ανάμεσα στο Εργατικό κόμμα (PVDA) και τους δεξιούς φιλελεύθερους (VVD) έχει καταρρεύσει. Οι σκληρές πολιτικές λιτότητας που εφαρμόζει, με μειώσεις στις δημόσιες δαπάνες και αυξήσεις στους φόρους για την εργατική και μεσαία τάξη με σκοπό να διατηρηθεί το έλλειμμα του προϋπολογισμού κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 3% του ΑΕΠ, έχουν οδηγήσει σε συρρίκνωση της ζήτησης και έχουν επιδεινώσει την κρίση. Από το Σεπτέμβριο του 2012 το ολλανδικό ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 1,7% και η ανεργία ανέρχεται σήμερα στο 8,7%.

Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, η υποστήριξη στο VVD έχει μειωθεί από τις 41 έδρες που κατέχει σήμερα, στις 19 (το ολλανδικό κοινοβούλιο έχει 150 έδρες), ενώ ανάλογη μείωση παρατηρείται και στο Εργατικό κόμμα PVDA, του οποίου οι έδρες μειώνονται από 38 σε 10, που είναι η χειρότερή τους επίδοση όλων των εποχών! Αυτή η κατάρρευση της στήριξης στον κυβερνητικό συνασπισμό, έχει οδηγήσει σε πόλωση στα δεξιά και τα αριστερά. Στα δεξιά, το κόμμα της Ελευθερίας (PVV) έχει αυξήσει τις έδρες του από 15 σε 33, ενώ η αριστερή πτέρυγα του Σοσιαλιστικού κόμματος (SP) έχει αύξηση από 15 σε 24 έδρες. Πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι η υποστήριξη σ’ αυτά τα δύο κόμματα οφείλεται κυρίως στο αίσθημα οργής για την παρούσα κατάσταση και όχι λόγω του ‘φόβου για ένα αβέβαιο μέλλον’, όπως υποστηρίζουν κάποιοι αλαζόνες αστοί κοινωνιολόγοι.

ΤΟ PVV

Το δεξιό PVV προσπαθεί να διοχετεύσει αυτή την οργή ενάντια στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ενάντια στους μετανάστες που εισρέουν από την Κεντρική και την Ανατολική Ευρώπη, ενώ όσον αφορά τις περικοπές στον τομέα της υγείας και τις αυξήσεις στον ΦΠΑ δημαγωγούν, διακηρύσσοντας ότι αυτά εφαρμόστηκαν εξαιτίας του "αριστερού" (!) χαρακτήρα που της κυβέρνησης συνασπισμού.

Στις 21 του Σεπτέμβρη, ημέρα Σάββατο, το PVV πραγματοποίησε την πρώτη του διαδήλωση στη Χάγη, γεγονός που αποτελεί ένα σημείο καμπής. Για χρόνια, το κόμμα προσπάθησε να παρουσιαστεί ως ένα αξιοσέβαστο αστικό κόμμα, αλλά από τότε που απέσυρε την υποστήριξή του στην προηγούμενη κυβέρνησης, τα υπόλοιπα αστικά κόμματα αντιμετωπίζουν το PVV σα μια ομάδα τυχοδιωκτών. Αυτό έδωσε στον ηγέτη του κόμματος (Wilders) περισσότερη ελευθερία για να αναδιοργανώσει το κόμμα, συνδέοντάς το με ευρωπαϊκά ακροδεξιά κόμματα όπως το Vlaams Belang στο Βέλγιο και το αντίστοιχο Front National (το Εθνικό Μέτωπο της Μαρί Λεπέν) στη Γαλλία και οργανώνοντας διαδηλώσεις. Αρχικά ο Wilders δε θέλησε να ακολουθήσει αυτή την τακτική, προσπαθώντας να αποφύγει τη συμμετοχή ακροδεξιών στις διαδηλώσεις του κόμματος. Τώρα όμως, αυτό δεν φαίνεται να είναι κάτι που τον ενοχλεί πλέον, όπως φάνηκε στη διαδήλωση του περασμένου Σαββάτου, όπου κυμάτιζαν «Πριγκηπικές Σημαίες» (πρόκειται για παλιά Ολλανδική σημαία που χρησιμοποιήθηκε ως φασιστικό σύμβολο) και εμφανίστηκαν ναζιστικοί χαιρετισμοί.

TO SP

Το ίδιο Σάββατο, το SP συμμετείχε σε αντίστοιχες διαδηλώσεις στο Άμστερνταμ κατά των μέτρων λιτότητας. Ενώ η διαδήλωση διοργανώθηκε σαν απάντηση απέναντι στη δεξιά διαδήλωση του PVV, αρχικά το SP δε θέλησε να λάβει μέρος, καθώς θέλει να διατηρήσει το προφίλ του "σεβαστού κόμματος" κινούμενο όλο και πιο δεξιά προς τον κοινοβουλευτισμό. Αυτό αποτελεί ένα σοβαρό λάθος για την ηγεσία του κόμματος, διότι αν τελικά είχαν αποφασίσει να μποϊκοτάρουν τη διαδήλωση, το PVV θα παρουσιαζόταν ως η μόνη φωνή διαμαρτυρίας κατά της κυβέρνησης του Rutte. Το πρόβλημα έγκειται στο γεγονός ότι η ηγεσία του κόμματος επιθυμεί να συμμετάσχει σε ένα μελλοντικό κυβερνητικό συνασπισμό, ο οποίος θα τονώσει την οικονομία χρησιμοποιώντας κεϋνσιανές μεθόδους. Αυτή η στάση, δίνει τη δυνατότητα στο PVV να παρουσιάζεται ως το «μοναδικό πραγματικό κόμμα αντίστασης». Ο στόχος του SP πρέπει να είναι να διοχετεύσει την οργή της εργατικής τάξης μακριά από το αντιδραστικό RVV, προς ένα πραγματικό σοσιαλιστικό πρόγραμμα.

Η λιτότητα θα συνεχιστεί: ήρθε η ώρα της αντεπίθεσης!

Οι πολιτικές λιτότητας θα συνεχιστούν και θα σημάνουν την περαιτέρω αποσύνθεση του κράτους πρόνοιας. Αποτελεί καθήκον για τα συνδικάτα να κινητοποιήσουν τα μέλη τους. Την άνοιξη υπέγραψαν με τα αφεντικά και την κυβέρνηση τη λεγόμενη "Κοινωνική Συνθήκη", βάσει της οποίας δόθηκε η δέσμευση της ακεραιότητας μέρους των κεκτημένων του παρελθόντος. Ωστόσο, μετά την ομιλία "του Θρόνου", πολλοί πολιτικοί υποστήριξαν ανοικτά τον τερματισμό αυτής της συνθήκης.

Οι συνδικαλιστικές ηγεσίες δεν πρέπει να έχουν αυταπάτες για την κοινωνική συνθήκη. Δεν μπορεί να αποτελεί παρά μονάχα μια προσωρινή αναβολή πριν ξεκινήσουν περαιτέρω περικοπές. Αντίθετα, θα πρέπει να κινητοποιήσουν τα μέλη τους για να μετατρέψουν την προγραμματισμένη διαδήλωση των συνδικαλιστικών φορέων στις 30 Νοεμβρίου σε μια τεράστια διαδήλωση κατά της κυβέρνησης και να συνεχίσουν με περαιτέρω ενέργειες, συμπεριλαμβανομένης μιας γενικής απεργίας μέσα στο επόμενο έτος.

Οι Ολλανδοί Μαρξιστές, ενώ υποστηρίζουν όλες τις ενέργειες της εργατικής τάξης ενά-ντια στη λιτότητα και την καταστροφή του κοινωνικού κράτους, τονίζουν ότι ο μόνος τρόπος για να λάβει τέλος η λιτότητα, είναι η ρήξη με το καπιταλιστικό σύστημα. Μόνο με την εθνικοποίηση των στρατηγικών τομέων της ολλανδικής οικονομίας κάτω από τον δημοκρατικό έλεγχο και διαχείριση των εργαζομένων, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το πλήρες δυναμικό των παραγωγικών δυνάμεων για τις ανάγκες του πληθυσμού, και να σταματήσουμε την καταστροφή του κράτους πρόνοιας.

- See more at: http://www.marxismos.com/international-mainmenu/europe-mainmenu/1958-ollandia-telos-kratos-pronoias.html#sthash.jTCp22K1.dpuf